IBOR Geçiş Süreci ve TLREF Çalışmaları

IBOR Geçiş Süreci ve TLREF Çalışmaları

Ülkemizde, TLREF’e geçiş süreci (“IBOR Geçiş Süreci”) gösterge faiz oranı reformu kapsamında, uluslararası standartlarla uyumlu olarak türev ürünlerde, borçlanma araçlarında ve çeşitli finansal sözleşmelerde TL referans faiz oranı ihtiyacını karşılamak üzere bir Türk Lirası referans faiz oranı olan TLREF çalışmaları ilgili kuruluşlarla eşgüdüm içerisinde sürdürülmektedir.

TLREF, finansal kuruluşlar ve reel sektör firmaları için likit piyasa şartlarında belirlenmiş gerçek işlemlere dayalı bir gösterge faiz oranıdır. TLREF, 17 Haziran 2019 tarihinden itibaren BIST tarafından günlük olarak yayımlanmaktadır. TLREF kullanımı ile uzun vadeli Türk lirası kredi kullanımına/kullandırımına imkan sağlanmasının yanı sıra TLREF sayesinde gelişecek Türk lirası faiz swap piyasası ile tüketim ve yatırım işlemlerinin faiz dalgalanmalarından daha az etkilenmesinin sağlanması ve finansal ürün çeşitliliğinin artırılması amaçlanmaktadır.

Makul bir süre içinde, TLREF ile ikame edilmek üzere, Türkiye Bankalar Birliği tarafından izlenmekte ve yayımlanmakta olan Türk Lirası Bankalararası Satış Oranı (TRLIBOR) ve Türk Lirası Bankalararası Alış Oranı (TRLIBID) hesaplanmasına, uygulamasına ve yayımına son verilecektir. Bu kapsamda, değişken faizi esas alan finansal ürünlerde TRLIBOR ve TRLIBID yerine TLREF kullanılacaktır.

TLREF çalışmaları amacıyla, ilgili kurum ve kuruluşların talebi ve görevlendirmesi ile Ulusal Çalışma Komitesi (Komite) oluşturulmuştur. Komitede Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Borsa İstanbul (BIST), İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş., Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Finansal Kurumlar Birliği (FKB), Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) temsilcileri ile Türkiye Bankalar Birliği üyesi bankalar yer almaktadır.

Komite tarafında aşağıdaki hususlarda değerlendirmeler yapılmaktadır:

  • TLREF oranının ve BIST TLREF Endeksi’nin hesaplanması ve yayımlanmasına yönelik faaliyetlerin belirlenmesi,
  • Uluslararası çalışma, düzenleme ve önerilerin değerlendirilmesi,
  • Piyasalarda meydana gelen gelişmeler ve talepler göz önünde bulundurarak kurallarda ihtiyaç duyulan değişikliklere ilişkin önerilerin hazırlanması,
  • Gösterge faiz oranı reformuna ilişkin IBOR geçiş sürecinin ve buna paralel olarak, yabancı para birimlerindeki IBOR (USD, GBP, CHF, JPY ve EUR vb.) geçişinin sağlıklı bir zeminde ilerleyebilmesini teminen koordinasyonun sağlanması,
  • Yurt dışı yerleşik bankalarca IBOR ikamesi olarak kullanılacak risksiz faiz oranlarının ve bu oranlara işlenecek yedek faiz marjlarının belirlenmesi ve açıklanmasına ilişkin çalışmalar hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi,
  • Yenilenecek kredi sözleşmelerinin yeni gösterge faiz temelinde teknik ve hukuki altyapısını geliştirme çalışmalarında finansal kuruluşlar ile müşteriler arasında iletişim ve eşgüdüm sağlanması.

Ulusal Çalışma Komitesi’nde, TLREF’e geçiş çalışmaları kapsamında, Ulusal Çalışma Komitesi tarafından koordine edilen 6 ayrı Alt Çalışma Grubu (AÇG) bulunmaktadır:

  • Yerel Mevzuat ve Hukuk
  • Uluslararası Düzenlemelere Uyum
  • Finansal Koordinasyon, Muhasebe, Operasyon ve Yasal Raporlama
  • Kantitatif Analiz ve Risk
  • TLREF Ürünleri
  • İletişim

Uluslararası bir danışmanlık firmasından danışmanlık hizmeti de alınarak sürdürülen çalışmalar bir takvim çerçevesinde sürdürülmektedir. Komite çalışmalarına ilişkin kamuoyuna düzenli bilgi sağlanmaya devam edilecektir.

Alternatif Referans Faiz Oranlarının Benimsenmesi İçin Pratik Uygulamalar

Geçişin Riskten Korunma Muhasebesi Üzerine Etkileri

Geçişin Diğer Standartlar ve Dipnotlar Üzerine Etkisi

Geçişin SPPI Test ve Efektif Faiz Oranı Kapsamında Değerlendirilmesi

Geçişin Vergi Mevzuatı Kapsamında Değerlendirilmesi

Finansal Koordinasyon Alt Çalışma Grubu Durum ve Öneri Raporları

Geçişin Bilgi Sitemleri, Operasyon ve Süreçler Kapsamında Değerlendirilmesi

TLREF Ürünleri

Yasal Yedek Faiz

Sözleşmesel Yedek Faiz

ISDA Protokolüne Uyum

Global Uygulamalar Güncellemesi

Finansal Okuryazarlık İnternet Sitesi

Finansal Okuryazarlık

Risk Merkezi

Risk Merkezi

Eğitim ve Finansal Bankacılık Portalı

Finans ve Bankacılık Portalı

Bankacılık Ürün ve Hizmet Ücretleri

Bankacılık Ürün ve Hizmet Ücretleri