Faydalı Bilgiler

Bankacılık sektörü, finansal sektör içinde önemli bir alt sektör olarak yer almaktadır ve ekonomik faaliyetin kalbi durumundadır. Ekonomik büyümenin finansmanında önemli bir rol oynar. Tasarruf sahiplerinin, hanehalkının, girişimcilerin, yatırımcının, üreticinin, özel ve kamu sektörünün çok önemli bir paydaşıdır.

Bankalar devletten lisans alarak faaliyet gösterirler. Faaliyetleri özel niteliklidir, kayıt altındadır ve özel düzenlemelere tabidir; ilgili kamu kuruluşları tarafından sürekli izlenir ve denetlenir.

Bankalar geleneksel olarak bir dizi “temel işlevi” yerine getirmektedir. 

En genel anlamıyla bankaların işlevleri şu şekildedir:

• Bankalar, ekonomik faaliyetin devamı için gereken para döngüsünü, para politikası kuralları çerçevesinde sağlarlar.
• Parasal aktarım mekanizması yoluyla ekonomi politikasının uygulanmasına aracılık ederler.
• Banka ve kredi kartları, para havaleleri, finansal transferler, fatura ödemeleri, vergi toplanması yoluyla ödeme sistemlerini çalıştırırlar.
• Kaynakları en doğru ve verimli şekilde kullanır ve aynı zamanda riskleri en etkin şekilde yönetir.
• Müşterilerin likit finansal varlıklarından oluşan tasarruflarını emin bir şekilde yönetirler ve bunları kredi olarak bireylere, şirketlere, kamuya kullandırırlar.
• Suç gelirleriyle mücadelede ve kayıtlı ekonominin büyütülmesinde destek sağlarlar.
• Çevre ve iklim risklerinin yönetilmesinde aktif ve etkin bir rol alırlar.
• Bankalar, yatırıma, üretim, ticaret, sağlık, eğitim, enerji, ulaştırma, haberleşme gibi altyapı yatırımlarına kaynak sağlarlar. Sağlıklı büyümeyi destekler, refah artışına ve istihdama katkıda bulunurlar.
• Menkul kıymetler piyasalarında aracı ve piyasa yapıcı olarak rol alırlar.
• Yurtdışında yerleşiklerle yapılan mal ve hizmet ticaretine aracılık ederler.
• Yurtdışı piyasalardan finansman sağlar, ticari müşterilerine ve kamuya kaynak kullandırırlar.
• Bankalar, finansal istikrar ve sürdürülebilir büyümede önemli bir rol oynarlar.
   

Birliğimiz Duyurularına Ulaşmak için tıklayınız.

Güvenlik

Bankacılık ve finans sektörünün ilgili paydaşlarla sürdürülen işbirliği çerçevesinde siber güvenlik konusunda yaptığı çalışmalara; dolandırıcılık analizleri, sektör değerlendirmesi ve korunma yöntemlerine ilişkin bilgilere bu sayfadan ulaşabilirsiniz.
 

1- Türkiye Bankalar Birliği'nin görev ve yetkileri nedir?

Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan Türkiye Bankalar Birliği'nin görev ve yetkileri 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun "Kuruluş Birlikleri" başlıklı 9'uncu bölümünde bulunan 80'inci maddesi ile Birlik Statüsü’nde belirlenmiştir. Kanun'un belirtilen maddesi ile Birlik Statüsü'ne internet sitemizden ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

2- Vefat eden yakınımın bankalarda hesabı olup olmadığını öğrenmek istiyorum.

5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümleri bankaların müşteri sırrı niteliğindeki bilgileri bu konuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklamasını yasaklamaktadır. Türkiye Bankalar Birliği, kanunen açıkça yetkili kılınmış merciler arasında bulunmamaktadır. Murisin bankalarda bulunan hesaplarına ulaşılabilmesi için Medeni Kanun hükümlerine göre mirasçı veya vekilinin yetkili olduğunu gösteren belgeler ile doğrudan ilgili olduğu düşünülen banka şubelerine başvuru yapılması gerekmektedir. Ancak, yetkililerin taleplerinin bankaların genel müdürlüklerine gönderilerek, tüm şubeler nezdinde araştırma yapılmasının talep edilmesi halinde; tüm bankalarımızın henüz tam otomasyona geçmediği, tam otomasyona geçen bankaların da yatırım ve işlem maliyetine maruz kaldığı dikkate alındığında, araştırmanın her bankanın yüzlerce şubesini kapsayacağı, bunun bankalar açısından çok büyük bir maddi külfet ve zaman kaybı doğuracağından söz konusu taleplerin bankalar tarafından bir bedel karşılığında yerine getirilebileceği de bilinerek, müşteri sırrı kapsamındaki bilgi araştırılması taleplerinin doğrudan ilgili olduğu düşünülen banka şubelerine yapılması gerekmektedir. Bankaların genel müdürlüklerine başvuru yapılması istenmesi halinde Birliğimiz üyesi bankaların genel müdürlük adres bilgilerini içeren listeye Birliğimiz internet sitesinden ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

3- Bankadaki mevduatım devlet garantisinde midir? Kıyı bankacılığı (Off-shore bankacılık) mevduatı devlet garantisinde midir?

Türkiye’de faaliyet gösteren bir kredi kuruluşunun yurt içi şubelerinde gerçek kişiler adına açılmış olan ve münhasıran çek keşide edilmesi dışında ticari işlemlere konu olmayan Türk Lirası, döviz ve kıymetli maden cinsinden;

• Tasarruf mevduatı hesaplarının anaparaları ile bu hesaplara ilişkin faiz reeskontları toplamının,
• Katılma hesapları birim hesap değerlerinin ve özel cari hesapların

her bir gerçek kişi için 100 bin Türk Lirasına kadar olan kısmı sigorta kapsamındadır.

Türkiye'de münhasıran kıyı bankacılığı faaliyeti göstermek üzere kurulan kredi kuruluşlarında bulunan mevduat ve katılım fonları sigortaya tabi değildir.

Daha fazla ayrıntı için: www.tmsf.org.tr

4a- Geçmişte bir bankadan kullanmış olduğum krediyi geç de olsa ödedim, buna rağmen negatif nitelikli müşteriler listesinde (kara liste) adım çıkıyor, adımın bu listeden silinmesini talep ediyorum. Bankadan veya bankalardan çek/kredi talebinde bulunuyorum, alamıyorum, gerekçesi açıklanmıyor. Gerekçesinin açıklanmasını talep ediyorum.

Türkiye Bankalar Birliği nezdinde bankaların müşterilerine ilişkin bilgi veya belge bulunmamaktadır. Ayrıca, Birliğimizin bankaların risk algılamasına bağlı olarak farklılık arz edebilecek ticari kararlarına müdahale yetkisi de bulunmamaktadır. Bu nedenle bu tip başvurulara ilişkin olarak Birliğimiz tarafından bir işlem yapılamamaktadır. Bununla birlikte, konuya ilişkin olarak aşağıdaki değerlendirmenin bilinmesinin uygun olacağı düşünülmektedir:

Bankalar tarafından bilgi değişimine konu gerçek kişi borçluların temel kimlik bilgilerinin sadece istihbarat amacıyla merkezi olarak izlenmesini teminen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) nezdinde “Negatif Nitelikli Ferdi Kredi ve Kredi Kartı Riskleri” listesi oluşturulmuştur. Borcun vadesinde ödenmemesi nedeniyle kimlik bilgileri TCMB’ye bildirilen banka müşterileri ile bu müşterilerden daha sonra borcunu ödeyenlerin bilgileri, TCMB tarafından santralize edilerek, aylık dönemler halinde sisteme katılan bankalara aktarılmaktadır. Bu bilgiler bireylerin kredilendirilmesi aşamasında değerlendirilmek amacıyla referans kaynak olarak bankalarının veri tabanlarında tutulmaktadır. Sisteme giriş bankaların bildirimi ile gerçekleştirilmekte ve bu bilgiler TCMB tarafından diğer bankalar ile paylaşılmaktadır.

TCMB nezdinde bulunan negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartları kayıtlarının silinmesi; tahsil bildirimi yapılmış veya tahsil bildirimi yapılmamış kayıtlar açısından bir takvime bağlanmış olmasına karşı, sisteme katılan bankaların bilgisayarlarında oluşturdukları dosyaların ve içeriğinin silinip silinmemesi hususu bu bankaların takdirinde bulunmaktadır.

4b- Kamuoyunda Sicil Affı Kanunu olarak da adlandırılan Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler İle Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında 5834 sayılı Kanun ve Kanun’un uygulamasına ilişkin bilgi talep ediyorum.

Birliğimizin 17 Şubat 2009 tarihli kamuoyu duyurusuna ulaşmak için tıklayınız.

5- Bankada işlem yapıyorum, ücret ve/veya komisyon talep ediliyor. Aynı bankacılık işlemine ilişkin ücret ve/veya komisyon oranları bankalar arasında farklılık gösteriyor. Bunun yasal dayanağını öğrenmek istiyorum.

Bankaların müşterilerinden tahsil edecekleri ücret, komisyon ve masraflara ilişkin Türkiye Bankalar Birliği tarafından bir düzenleme yapılmamıştır. Bankalar tarafından müşterilerinden faiz dışında temin edilen menfaatler ile tahsil edilen ücret, komisyon ve masraflar, Borçlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinde öngörülen sözleşme serbestisi içinde, bankalar ile müşterileri arasında serbestçe belirlenmektedir. Birliğin görev ve yetkileri arasında bulunmayan, bankalar tarafından belirlenen ücret, komisyon ve masraflarla ilgili başvuruların doğrudan ilgili bankalara yapılması uygun olacaktır.

6- Kredi kartı üyelik aidatı alınmasının yasal dayanağını öğrenmek istiyorum.

Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "TBB Görüşleri" başlığı ve "Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Tasarısı" alt başlığından ilgili yasal düzenlemelere ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

7- Faiz oranları hakkında bilgi edinmek istiyorum.

Türkiye Bankalar Birliği nezdinde bankaların mevduat ve kredi işlemlerinde uyguladıkları faiz oranlarına ilişkin bilgi veya belge bulunmamaktadır. Bankalar tarafından uygulanan faiz oranlarına ilişkin aşağıdaki değerlendirmenin bilinmesi uygun olacaktır.

Bankaların mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarına ilişkin esas ve usuller, 2006/11118 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve anılan Karar’a ilişkin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan 2006/1 Sayılı Tebliğ’de belirtilmiştir. Borçlar Kanunu’nda öngörülen sözleşme serbestisi içinde sözü edilen düzenlemeler kapsamında mevduat ve kredi faiz oranları bankalar ile müşterileri arasında serbestçe belirlenebilmektedir. Bankalar, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını banka şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan ederler. Sözü edilen düzenlemelere Birliğimiz internet sitesinden ulaşılabilmektedir.

8- İnternet aracılığıyla yapılan dolandırıcılıklar ile ilgili olarak Türkiye Bankalar Birliği'nin yaptığı çalışmaları öğrenmek istiyorum.

Konuya Birliğimizce hassasiyetle yaklaşılmakta olup, banka müşterilerinin bilinçlendirilmesine ve güvenliğin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Konuya ilişkin olarak Türkiye Bankalar Birliği tarafından yapılan çalışmalara ve kamuoyu duyurularına Birliğimiz internet sitesinde bulunan "Teknoloji ve Güvenlik" başlığından ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

9- Bankanın hizmetlerinden/Banka personelinin hal ve tavırlarından şikayetçiyim. Gerekli işlemlerin yapılmasını talep ediyorum.

Türkiye Bankalar Birliği’nin üyeleri nezdinde denetim ve inceleme yetkisi bulunmadığı gibi, personel politikalarına müdahale yetkisi de bulunmamaktadır. Bankacılık hizmetleri ile bankaların personeline ilişkin şikayetler hakkında Birliğimiz tarafından bir değerlendirme yapılamamaktadır. Diğer taraftan, her bankanın rekabet kaygısı içinde müşteri memnuniyeti hususuna özel önem verdiği, bu amaçla bünyelerinde müşterilerin şikayetlerini iletebilecekleri mekanizmalar oluşturdukları bilinmelidir. Dolayısıyla, şikayetlerin doğrudan ilgili bankaya bildirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

10- X Bankasına para yatırmak istiyorum, ancak emin olamıyorum. Bankanın sağlam olup olmadığına ilişkin bilgi almak istiyorum.

Türkiye Bankalar Birliği'nin, üye bankaların mali gücü hakkında bir değerlendirme yapması söz konusu değildir. Bankalar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu denetimi altındadır. Birliğimiz üyesi bankaların mali tablolarına internet sitesi ana menüdeki "İstatistiki Raporlar/Tebliğ 17 Kapsamında Mali Tablolar" başlığından ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

11- Türkiye'deki bankaların listesini talep ediyorum.

Birliğimiz üyesi bankalar ve bankaların genel müdürlük adres bilgilerine Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "Banka ve Sektör Bilgileri" altından sırasıyla “Banka Bilgileri” ve “Bankalar” başlıkları seçilerek ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

12- X Bankasını banka listenizde göremiyorum.

Faaliyetlerine son verilen, unvan değiştiren veya birleşen bankalar hakkındaki bilgilere Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "Banka ve Sektör Bilgileri" altından sırasıyla “Banka Bilgileri” ve “Tarihsel Bilgiler" başlığı altındaki dosyalardan ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

13- X ilindeki, X Bankasının şubelerini ya da bankaların tüm şubelerini nasıl öğrenebilirim?

Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "Banka ve Sektör Bilgileri" altından sırasıyla “Banka Bilgileri” ve “Şubeler” başlığından üyelerimizin tüm şubeleri ve adres bilgileri listesine ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

14- Yabancı bankaların Türkiye'deki temsilciliklerini nasıl öğrenebilirim?

Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "Banka ve Sektör Bilgileri" altından sırasıyla “Bankalarımız Kitabı” ve “Tablo 19” başlığından ulaşılması mümkün bulunmaktadır.

15- X ilinde veya X bölgesinde verilen kredi ve mevduat hacimlerini nasıl öğrenebilirim?

Birliğimiz internet sitesi ana menüdeki "Banka ve Sektör Bilgileri" altından sırasıyla “İstatistiki Raporlar”, “İllere ve Bölgelere Göre Bilgiler", “İllere Göre Özet Bilgiler” başlıkları seçilerek ulaşılması mümkündür.

Ayrıca, illere gore veriler "Banka ve Sektör Bilgileri" altındaki “Veri Sorgulama Sistemi” altındaki “İllere ve Bölgelere Göre Bilgiler” sistemi ile il ve yıl bazında sorgulanabilmektedir.